SAMSUN GEZİLECEK YERLER

Samsun Gezi Rehberi ve Samsun Gezi Yorumlarım

Kurtuluş savaşı yıllarında milli mücadeleyi başlatmak için ilk adim attığı yer olan samsun Türk tarihi açısından önemli bir yerdir. Ulu önder Atatürk’ün samsuna çıkışıyla beraber mücadele hız kazanmış ve beraberinde kurtuluş Işığı görülmüştür. 19 Mayıs 1919 da Atatürk’ün ayak bastığı samsun ili her yıl kutlanan 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramlarının doğmasına sebep olmuştur. Atatürk’ün Türk gençliğine armağan ettiği bu bayramlar özellikle de Samsun’da başka bir kutlanmaktadır. Kurtuluş mücadelesinde ulu önder Atatürk’ün tercih etmesi konusunda sayısız açıklamalar var. Tarihi bilgilerden elde edilen bu bilgiler dışında merak etmişimdir. Hep bu ilin doğasını, coğrafyasını kültürünü, insanını... İşte tüm bu merakımı gidermek adına Samsuna gitmeye ve Samsun’un gezilecek yerlerini görmeye karar verdim ve hayalimde süslediğim Samsun’u görmek için düştüm yollara… 

Amisos adı ile kurulmuş olan Samsun ili aslında İon şehir devletlerinden Miletuslarca kurulmuştur. Bugüne gelene kadar Pers, Makedonya, Pontus, Roma, Bizans, Danişment, Selçuklu ve Osmanlı gibi devletlerin hâkimiyeti altına girmiştir bu şehir. Bu sebeple de çeşitli insan topluluklarının ve kültürlerinin izlerini taşımaktadır bu il. Gaşkalardan başlarsak, Paflagonlar, Frigyalılar, Kimmerler, Lidyalılar, Miletiler, Persler, Danişmentler, Eratna Beyliği, Candaroğulları, Osmanlı gibi kültürlerin izlerini taşır. Samsun milletimiz için değerli bir yerdir ki ulu önder Atatürk’ün Samsun’dan İstanbul gönderdiği mektupta da Türk ulusunun ve Türk vatanının bütün olarak kurtuluşundan bahsetmiş, bu kurtuluş için de ulusun azim ve kararına güvenmek gerektiğini ifade ederek milli mücadelenin başladığını ifade etmeye çalışmıştır.

Topografik yapı gösteren Samsun, yüksek olmayan plato ve dağlardan oluşan doğal bitki örtüsü açısından zengin olan Orta Karadeniz bölgesinde yer alan illerimizden bir tanesidir. Canik, Çangal Akdağ, Kunduz, Bunyan, Sırçalı, Yurt Dağları ile Bafra, Çarşamba, Samsun Ovaları yer almakta olup, Kızılırmak, Yeşilırmak, Ters Akan, Mert Irmağı, Terme Çayı, Karaboğaz Deresi, Kürtün Çayı, Abdal Deresi gibi akarsuları bulunmaktadır. Coğrafik özellikleri yönünden Samsun ili sahip olduğu gölleri ile de hayranlık uyandırır. Karaboğaz, Balık, Liman, Dutdibi, Uzun, Hayırlı, İnce, Çernek, Tombul, Simenlik, Ladik ve Akgöl gibi fazlaca göl oluşumuna sahip bir il olarak, turizme elverişli alan sayısı fazladır. Tabiatında yaşayan kuş varlığındaki çeşitlilik sebebiyle uluslararası ornitolojik öneme sahip olan il, ülkemizin yağış alan yerlerinden birisidir.

Alaçam, Asarcık, Ayvacık, Bafra, Çarşamba, Havza, Kavak, Ladik, Ondokuzmayıs, Salıpazarı, Tekkeköy, Terme, Vezirköprü ve Yakakent olmak üzere on dört tane ilçeye sahip olan Samsun, denize girmek, doğa yürüyüşü yapmak, mimari yapıları gezmek, tarihi değerlere şahit olmak, doğal oluşumları görmek, yöresel lezzetleri denemek için gelenlerin akınına uğramaktadır. Peki, “Samsun’da gezilecek yerler nereler? Samsun’a nasıl gidebilirim? Samsun’da ne yenir? Samsun’da neler yapılabilir?” Birazda bu soruları cevaplayalım.

Samsun büyükşehir statüsünde olan bir il olarak gerek sanayi, gerek eğitim, gerek turizm faaliyetleri yününden gelişmiş bir şehirdir. Samsun’da var olan gücün ortaya çıkmasında etkili olan faktörlerden birisi ulaşım ağının farklı alternatiflerle yapılabiliyor olmasından ileri gelmektedir. Bu açıdan baktığınızda Samsunda okuyan, çalışan, tatile gelen her fert karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu alternatiflerinden birisini kullanarak il’e ulaşabilmektedir. Karayolu ile ulaşımla gelenlerin bir kısmı özel araçlarıyla bir kısmı ise otobüs işletmelerini kullanarak düşer Samsun yollarına… Gelinen nokta ile Samsun arasında bulunan karayolları mesafesi Samsun’a ulaşım süresini belirlemektedir. Demiryolu olanağı da bulunan Samsun ili Sivas ve Amasya demiryolu ağına sahip olup, gerek yük gerekse yolcu taşımacılığı açısından kullanılmaktadır. Havayolları ile ulaşım olanağı ilin en kolay ulaşım seçeneğini oluşturmakta olup, dışarıdan gelen yolcuları Çarşamba Havalimanında ağırlamaktadır ilk önce... Deniz yoluyla ulaşım konusunda feribot seferleri düzenlenen il hava koşullarından ötürü her ne kadar yılın tamamında bu seçeneği barındırması da yolcu taşımacılığı da yapmaktadır.

Samsun’a gezmeye gelen ya da okumaya gelen veyahut çalışmaya gelenlerin seçenekleri arasında en kısa ve konforlu ulaşım seçeneği havayolları olup, bu seçenek ayrıca başka ülkelerden gelen turist, öğrenci için de tercih edilen bir olacaktır. Çarşamba havaalanına iniş yalan yolcular şehir merkezine ulaşabilmek için yavaş, taksi, halk otobüsü ya da araç kiralama seçeneklerinden birisini tercih ederek on dokuz kilometre mesafede olan merkeze ulaşabilmektedir.  Karayolu seçeneğiyle yola çıkan bireylerin başlangıç noktaları İstanbul ise 737 kilometrelik yol mesafesi ortalama sekiz saatte kat edilmektedir. Ankara iline olan uzaklığı açısından samsun 412 km mesafe bulundurduğundan ötürü ortalama dört buçuk saatte ulaşım iki il arasında yapılabilmektedir.  Samsun’a gelmek isteyen ve Sivas’tan yola çıkanlar ise 313 km mesafeyi ortalama beş saatlik bir sure içerisinde tamamlayarak Sivas’tan Samsun’a ulaşabilmektedir. Trabzon ili ile Samsun ili arasındaki mesafe 339 km olduğundan ötürü ortalama dört saat kırk beş dakika gibi varış süresi bulundurmaktadır. Zonguldak ile 548 km’lik mesafe bulunan Samsun iline Zonguldak’tan ulaşmak isteyen bir yolcu ortalama yedi saat yolculuk yaparak Samsun’a ulaşabilmektedir Erzurum ilinden bölgeye gelmek isteyen yolcular için 545 km’lik bir yol mesafesi bulunmakta olup ortalama varış süresi sekiz saat sürmektedir. Ve son olarak Malatya ilinden Samsun iline varış süresi aradaki 552 km’lik mesafeden ötürü sekiz saat kırk dakika kadar sürmektedir. Genel olarak her ne kadar açıklamaya çalışsam da Samsun’a yurdumuzun seksen bir vilayetinden ulaşımın sağlanabilmekte olup, diğer illerle olan ilişkisi hakkında arama motorlarından bilgi alabilirsiniz. Yola çıkmak demek sonunda Samsun’a varmak demek... Dolayısıyla Samsun’a vardığınızda neler yapacağınız önemli... Tecrübeli bir seyyah bir il’e gitmeden önce il’in olanaklarını şöyle bir gözden geçirerek çıkar yola. İşte bende böyle yaptım ve göz kararı listeledim gezi noktalarımı…

Samsun gibi değerli bir il sadece milli değerleri ile ön plana çıkmaz. İl doğal tarihi ve kültürel zenginlikleri ile Karadeniz bölgesinin önemli turizm merkezlerinden birisi konumundadır. Ulaşımı açısından kara, deniz ve hava kanalıyla ile gidilebiliyor olması buranın turist çekme gücünü artırmıştır. Ulu önder Atatürk’ün kurtuluş savaşı yıllarında İstanbul hükümetine milli mücadelenin başladığını bildiren mesajını verdiği yer olması açısından da turizm faaliyetleri değer kazanmıştır. Atatürk’ün Samsun’da kaldığı evden, Havza’da kaldığı ve genelgelerini yazdığı mekanlara kadar her yerde bir tarih yatar Samsun’da... İşte bu özellikleri nedeniyle dünyada ve Türkiye’de ulu önder olmaya hak kazanmış Ata’nın izinden gitmek istedim. Peki, Samsunda gezilecek yerler nereler? Bu sorunun cevabını öğrenmek ise bu il’e gelmekte yatıyordu.

Ülkemizin en kalabalık şehirlerinden birisi olan samsunda gezilecek yerler konusunda sıkıntı yaşamamak için yola çıkmadan önce hazırladığım listemi yanıma alarak Samsun’a ulaştım. Listemde yer alan gezi noktalarımın arasında Gazi Müzesi, Kabaceviz Şelalesi, Tekke Köyü Mağaraları, Amisos Tepesi, Bandırma Vapuru, Ladik Gölü, Akdağ Kayak Merkezi, Atatürk Anıtı, Samsun Sahili ve Lerdüge Timülüsleri bulunmaktaydı. Fakat Samsun’da gezilecek yer sayısının çok fazla olduğunu fark edince listenin sonuna eklediğimi yerler de oldu. İlk sırada Gazi Müzesi ile başladım Samsun serüvenime...

Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a geldiğinde ilk konakladığı yer olan mıntıka palas, günümüzde müze olarak faaliyet göstermekte olup, bu görevine 1940’larda başlamıştır. Bugün eski adı mıntıka palas olan bu oteli bulmak istiyorsanız Gazi Müzesi adıyla soruşturmanız gerekiyor. Artık müze olarak kullanılan bu yapının adı Gazi Müzesi ve içerisinde ulu önderin kullandığı eşyalar, fotoğraflar sergilenmektedir. Samsun’da bulunan diğer müzeler ise Samsun Atatürk Müzesi ve Arkeoloji ve Etnografya Müzeleridir. Bu müzelerde tarihin bize bıraktığı miraslardan olup Samsun Atatürk Müzesi cephe, havuz, heykel ve kabartma figürleri ile ilgi çekmektedir. Bu müzenin yanında bulunan Arkeoloji ve Etnografya Müzesi de Kalkolitik, İlk Tunç, Hitit, Helenistik ve Roma dönemlerine ait eserlerin sergilendiği bir müzedir. Müzelerde eskide yaşanmışlıklardan kalan kalıntıları gözlerinizle görerek tarihi daha iyi anlamlandırabileceksiniz.

Listenin ikinci sırasında yer alan Kabaceviz Şelalesi ise tarihi bir geziden sonra hem suyun sesiyle dinlenebileceğim hem de güzel manzaralı fotoğraf kareleriyle Samsun hatıramı kayıt altına alacağım bir yerdi. Nitekim görsellik namına adeta bir şöleni anlatan karelerde çekilmiş fotoğraflarım var artık... Buraya gelmelisiniz diyorum çünkü bu doğa harikası yer, temiz havası ve yemyeşil bitki örtüsü ile insanı hayran bıraktıracak kadar güzel…

Vakit tam öğlene doğru yaklaştığında Tekkeköy mağaralarına doğru yola koyuldum. Hem de restore edilen tarihi evlerden birisinde belki öğlen yemeğini yeme fırsatını yakalayabilirim diye düşündüm. Heykel yapıtlarını içeren Rumlardan kalma tarihi evlerden ibaret olan bu mağaralarda halen gizemleriyle ilgili çalışmalar devam etmektedir. Gelmenizi önereceğim bu yerde belki gelişinizde bir müze bulunabilir.

Sırada Amisos Tepesi var. Fakat öncelikle karnımı doyurmam gerekiyordu bu nedenle de biraz mola verdim ve ardından Amisos tepesine ulaştım. Şehre üç ya da dört kilometre uzaklıkta bulunan bu manzara görsel şov konusunda aradığınız şey olabilir. Buraya gelmelisiniz.

Listenin beşinci sırasında Bandırma Vapuru vardı. Fakat burayı gün ışığında görmek istediğimden ertesi gün uğramayı tercih ettim. Benim için özel bir yeri olan bu vapur Atatürk’ün ve silah arkadaşlarının Samsun’a gelmesinde rol alan vapurun aynısı olup, bugün müze şeklinde çalıştırıldığından günün belli saatlerinde giriş çıkış yapılabiliyor. Burada balmumundan yapılmış heykelleri görürseniz şaşırmayın, tam olarak o günleri anlatıyorlar.

Bir günde bir tane tarihi mekan gezmek yeter diye düşünerek Ladik gölüne doğru harekete geçtim. Ferahlamak isteyen herkesin mutlaka uğraması gereken yerlerden birisi olan Ladik gölü, gerek görüntüsüyle gerekse de Samsun’a gelmişken yörenin adeti olan balık tutma aktivitesiyle hoş zaman geçirmek için ideal yerlerden birisidir. Burada güzel bir dinlendikten sonra şehir merkezine geri dönmeyi tercih ettim. çünkü gezi noktalarımda kalan bir yer de Samsun Sahilleriydi... Upuzun bir sahil şeridi olan Samsun “denize girilebilecek mekan nerede?” dedirtmiyor insana... Çünkü her yer senin. İstediğin yerde denize girerek eğlenebilirsin. 

Gezi rotalarımın üçüncü ve son bölümüne geldiğimde gitmem gereken yerler arasında Atatürk Anıtı, Akdağ Kayak Merkezi ve Lerduge Tümülüsleri kalmıştı Samsun’da gezmediğim... Biri havza ilçesinde diğeri Ladik ilçesinde bulunan bu yerler aslında başka yerleri de görebilme şansını da yakalattı bana. Önce dağın yolunu tutarak kayak yapmak için kayak merkezine ulaştım. Sezonundan mıdır bilmem fazla kalabalık olmayışı benim gibi acemiler için iyi olmuştu. Kışın kayak yapmak isteyenlerin gidebileceği güzel bir yer. Bu arada bilmeyenlere ders veriliyor…

Lerduge tümülüslerini görebilmek için Havza’ya hareket ettim, iyi ki de gelmişim dedim sonrasında... İnsan ve hayvan betimleri ile süslemiş olan kesme taştan tonoz örtülü gömüt odası çok ilgimi çekti. Bu arada burada bulunan bitkisel ve geometrik betimler de tarihi okutuyor insana... Gördüğüm altın süs gereçleri, tunç kandiller, çeşitli büyüklükteki şişeler betimlemelerle beraber tarihin gerçeğini kazıdı hafızama... Ve tekrar şehir merkezine döndüğünde Atatürk anıtının görmek için Samsun limanına gittim. Bu anıtın üzerinde  “1919 senesi Mayıs’ın 19. günü Samsun’a çıktım. Gazi Mustafa Kemal” yazılı olması çok çok ilgimi çekti ve bir an başka dünyalara gittim. Mutlaka anıtı görmeye gelmelisiniz.

Samsun’da tarihi, kültürel ve doğal olan her şeyi görebilmek üç günde imkânsızdı. Fakat buraya geldiğimde de boş durmadım. Samsun ve çevresindeki gezilecek yerler için ikinci bir liste daha yaptım. Bu nedenle buraya gitmek isteyenler için sağlıklı bir gezi planı hazırlanabilmesi açısından edindiğim bu bilgilere de yer vereceğim...

Samsun ören yerleri, kaya mezarları, sit alanları, tarihi değerde olan cami, türbe ve kiliseler, imaretleri ve hamamlar, hanlar ve bedestenler, koruma altındaki alanlar, kaplıcalar, plajlar ve mesire yerleri açısından tam bir cevherdir. Bu nedenle bu yerlerin tamamını gezebilmek için uzun bir süre burada kalmak gerekli... Ören yerleri açısından Samsun’un 3 km. güneydoğusunda bulunan 15 m. yüksekliğindeki Höyükte, Kalkolitik, Eski Tunç ve Hitit çağlarına ilişkin üç kültür katı halindeki Dündartepe ören yeri arkeolojik çalışmalarla ilgilenenler için gezilesi bir yer... Diğer bir ören yeri ise 1940’da yapılan arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda Hitit ve Eski Tunç Çağı dönemlerine ait buluntuların ele geçirildiği Tekkeköy Ören Yeri olup, burası Dündartepe’nin 14 km. güneydoğusunda Tekkeköy ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Son olarak Samsun Bafra’da bulunan ilçenin 7 km kuzeybatısındaki ikiztepe ören yeri de görülmeye değer bir yerdir. Kavak ilçesinde bulunan kaya mezarları da kazılardan çıkartılan bulgulara göre eski Rum çağından kalma yerlerdir. İlginizi çekebilir.

Samsun’da doğal sit alanı olarak sayılan yerler Kızılırmak deltası, simenit gölleri, Hacı Osman Ormanı gibi yerlerdir. Bir sonraki gezimde Kızılırmak’ın sahip olduğu tüm güzellikleri keşfetmek için gün ayıracağım...

Cami, türbe ve kiliseler açısından Batumlu Ahmet Paşa tarafından yaptırılmış olan saathane meydanı yakınındaki, mermer, mihrap ve ahşap minberi ile dikkat çeken büyük cami, gümrük ve iskele caddesi üzerindeki yalı cami, pazar mahallesinde 100. Yıl Bulvarı üzerinde yer alan, hicri 1340'da Molla Fahrettin tarafından yaptırılan kurşunlu cami gibi dini mekanları ziyaret edebilirsiniz. Kale Mahallesinde 1694 yılında İbrahim kızı Hatice Hatun tarafından hayrat olarak yaptırılmış kesme taştan yapılı Hacı Hatun Cami, kuyumcular çarşısındaki 1314'de İlhanlı Valisi Emir Timurtaş Paşa adına yaptırılmış olan kale cami, pazar mahallesinde bulunan 14. yüzyıl İlhanlı yapısı Pazar cami gibi diğer mekânları da ziyaret edebilirsiniz. Dini mekânları konusunda Samsun’da gezilecek yerler için türbeleri de gezebilirsiniz. Şeyh Seyyid Kudbettin Türbesi, Kılıçdede Türbesi, Emir Mirzabey Türbesi, Hızırbey Türbesi ve Mustafabey Türbesi gibi yerler ilginizi çekebilir. Ayrıca Samsun’da Ulugazi Mahallesinde yer alan, 1846 yılında yapılmış olan 1885 yılında kilise olarak kullanılmaya başlanan Mather Dolarosa Kilisesi halen İbadete açık olduğundan ve ziyaret edebilirsiniz.

Samsun’da gezilecek yerler arasında tarihi yapılar adına imarethaneler ve hamamlar da görülmeye değerdir. Bunlardan birisi İmaret Mahallesi’nde bulunan 1429’da Yörgüç Paşazade Mustafa Bey yaptırmış olan, düz çatılı ve kesme taştan yapılı olan havza imaretidir. planı ve mimarisini görmek için gidebilirsiniz. Kaneoğlu Mahallesi’nde bulunan 17. yüzyıl ortalarında Ayşe Sultan tarafından yaptırılmış olan sıcaklık kare mekân ile haç planlı dört eyvandan oluşan çifte hamam da ikincisidir. Üçüncü olarak Mehmet Paşa Mahallesi’nde, 17. yüzyıl sonlarında Köprülü Mehmet Paşa’nın kızı tarafından yaptırılmış olan şadırvanlı, kubbeli soğukluk ve iki halvet odacıklı kare planlı sıcaklık bölümü bulunan şifa hamamı olup, görülmeye değerdir. Samsun’da Kızgözü-Aslanağzı Kaplıcası ve Küçük Hamam (Şifa Kaplıcası) gibi yerlerde tarihi yapıları incelemek ve buralardan yararlanmak için gidilebilir. yine Samsun'un Pazar Mahallesi, İskele Caddesi üzerinde bulunan, 17. yüzyıl sonlarında inşa edilmiş olan yapı, iki katlı ve dikdörtgen planlı olup, tuğla hatıllı taştan duvarları örülmüş olan taşhan da ilin tarihi değerleri arasında yer almaktadır. Öte yandan Vezirköprü ilçe merkezinde bulunan 17. yüzyılda yaptırılmış olan dükkânları üçgen şekilli Fazıl Ahmed Paşa Bedesten ve Arastası da gezmek için bir değerli bir nokta olabilir.

Samsun’da ve çevresinde gezilecek yerler hakkında başka diyarları da gezmek isterseniz Sinop, Amasya, Tokat, Çorum ve Ordu illerinden herhangi birisine yönelebilirsiniz. Daha önce Amasya, Merzifon ve Çorum illerini gezmiş bir gezgin olarak bu sefer Samsun’dan Sinop ve Ordu istikametine yönelmek, yeni yerleri keşfetmek iyi olacaktı

Sinop’ta neler gördüm? Sinop’ta bana huzur veren ve maviliğinin hayranlığı içinde kaldığım Erfelek şelalesi gezi noktanızın belki de en güzel yerlerinden birisini oluşturacak. Samsun’dan Sinop’a gezmek için gidecek olursanız Hamsilos koy’a uğrayarak mesire yerlerinde piknik yapmayı unutmayın. Sinop arkeoloji müzesine giderek zengin koleksiyonu oluşturan eserleri görebilirsiniz. Sinop’ta yerden 1070 metre yükseklikteki inatlı mağarasını görmek ve keşfetmek hoşunuza gidebilir. Ayancık ilçesindeki Akgöl yaylası da Sinop’ta doğal güzelliklerin içerisinde piknik alanları barındıran bir yayla olup, yayla havası almak isteyenler buranın güzelliklerini keşfetmeye gelebilir. Sinop’ta görebileceğiniz tabii güzelliklerden biriside kumsallarıdır. Akliman kumsalını ziyaret etmek için samsundan buraya gelmeye değer. Yine İnkum plajının ardından Karadeniz’in ismi gibi karakum plajına gitmenizi öneririm. Ayaklarınızı bastığınız kum bir yanardağdan kaynaklanıyor.

Filmlerde, romanlarda konu olan mekân olan ama aslında gerçek olan tarihi Sinop cezaevini görmek ve yaşantısını hissetmek buralara geldiğinizde en değişik duygulara bürüyecek sizleri… Alkatrazı olarak bilinen bu yapı 1999 yılında kapatılarak müzeye çevrilmiştir. Burada bulunan koleksiyonları gözlemleme şansını sizde yakalayabilirsiniz. Sinop’a gelmişken uzunluğu 2050 m olan Sinop kalesinin endamlı halini görmeye gelmemek olmaz.  Aslında siz şehre geldiğinizde kalenin içindesiniz zaten… Sinop Türkiye’nin en kuzeyinde yer alan İnceburun feneri ile de ilgi çekici bir yön taşımakta olup, bu sıra dışı feneri görmenizi öneririm.

Sinop’ta belirlemiş olduğum gezi noktalarını gezmek için çok fazla zaman harcamaya gerek yok. Bu sebeple Ordu’ya gitmemek de bir çırpıda çıktığım yolun hatırına haksızlık olacaktı… Ordu’da bulunan tarihi ve doğal güzellikler konusundaki merakımdan dayanamayıp düştüm yollara… Dereleri, akarsuları, çayları, ormanları, yani ordunun var olan doğal güzellikleri dilden dile destan olmuştur, türkü olmuştur ağızlarda dolaşan… Yaylalarıyla insanı büyüleyen, insana yaşama sevinci veren ordu’da keşfetmek için yola çıkılacak Çarşamba yaylası, keyfalan yaylası, Perşembe yaylası, argın yaylası ve Korgan yaylalarıdır. Bu yaylalarda yanınıza fotoğraf makinesi almayı unutmayın muhteşem manzaralarla karşılaşacaksınız. Yayla keşfi oldukça keyifli geçecek, doğa yürüyüşü, kamp kurma, adrenalin salgılatan tırmanışlar yapma daha neler neler… Yasonburnu yarımadası önemli bir kiliseyi taşıdığından dünyadan gelen çok sayıda ziyaretçiyi ağırlamaktadır. Perşembe ilçesinin çaytepe köyünde bulunan bu yarımada görülmezse yarım kalır bu diyarlar… Ordu’dan şehre hakim olmak ve kuşbakışı izlemek için en ideal gezi noktası boztepedir. Teleferikle ulaşım sağlanabilen, bu tepe 450 m yükseklikte bulunmaktadır. Burada Karadeniz’in nefis kokan çayını yudumlayarak şehri izleyin…

Ordu Meydanda bulunan Osman paşa şadırvanı, Fatsa ilçesinde Bolaman kasabasında bulunan meşhur kalesi Bolaman’ı, ünye ilçesinde bulunan Ünye kalesini, martı ve karabatak kuşlarının yaşadığı kuş cenneti olarak bilinen Hoynat adasını, bölgedeki krater göllerine örnek teşkil eden 250 m çapında genişliği bulunan Ulugölü gezmek gibi rotanızda birçok gezi noktası var. Ayrıca Gölköy ilçesinde bulunan gözetleme ve savunma amaçlı yapılmış göl köy kalesini ve muhteşem Civil ırmağını görmemek büyük kayıp olur. Ordu’nun dereleri türküsü boşa yazılmamış hani… Sahip olduğu güzelliklere âşık olmamak imkansız. Hani bir yerlerde yaşanmışlığın kalıntılarının peşindeyiz ya… Buralarda gezerken yaşadıklarımız ve yaşayacaklarımız için ihtiyacınız olacak şeyleri sırt çantanıza koymayı unutmayın.

Samsun milli iradenin gücünü gösterdiği bir il olarak Türkiye topraklarında yer alıp, Türk lirası ile ekonomik faaliyetlerini sürdüren bir ildir. Bu nedenle de ildeki turistik faaliyetlerin tamamı Türk lirası ile yapılmaktadır. Samsun ilinde konaklamak için tercih ettiğiniz otellerden yemek yediğiniz restoranlara kadar sizden çok pahallı bir ücret istenmemektedir. Türkiye’nin tatil için en ucuz yeri belki de Samsun diyebilirim.

“Samsun’a gitmek için en iyi zaman ne zamandır?” diye düşünen yerli ve yabancı turistlere önerebileceğim belirli bir tarih yok. Çünkü Samsun’a gelişiniz şayet tarihi değerleri ve yapıların görselliklerinden yola çıkarak geçmiş hakkında keşifler yapmaksa bunu yılın dört mevsimi boyunca yapabilirsiniz. Şayet doğal güzelliklerine sonuna kadar dâhil olmak istiyorum diyorsanız bu durumda havaların ısındığı ve denizin suyunun ısındığı zamanları tercih etmelisiniz. Genellikle nisan ayından itibaren samsun’da havalar ısınmaya başlar haziran ayında deniz suyu girilebilecek hale gelir fakat en ideal dönem temmuz ayıdır.

Samsun’a gelerek samsun hakkında keşfe çıkmaya hazırlananlara faydalı olacağını düşündüğümden samsun’un yöresel lezzetleri hakkında bilgi vermenin faydalı olacağını düşünüyorum. Mısır, lahana ve kuru fasulyeden oluşan yöresel yemeklerin ağırlıkta olduğu ilde, kaz, tavuk, ördek gibi kümes hayvanları beslenmede önemli bir yer tutmaktadır. Bu diyarlarda etli, pirinçli ve hamurlu yiyecekler yaygın olup, çorbalarında Lorgon, Kırçan, Kaldırayak, Madımak ve Nünük gibi bitkiler sıklıkla kullanılmaktadır. birgün sizin de yolunuz Samsun’a düşerse mutlaka denemelisiniz dediğim lezzetler ise Tir (Kaz Yufkası), Yer Pancarı (Yazı Pancarı), Mısır Çorbası, Yoğurtlu Çorba, Mercimekli Bulgur Pilavı, Keşkek, Karalahana Çorbası, Hamsili Ekmek, Hamsili Pilav (İli Pilav) ve Kocakarı Gerdanı (Burma)gibi yöresel tatlardır.

Samsun’a ülke sınırlarımızdan veya yurtdışından gezmek, dinlenmek, tanımak ve öğrenmek amaçlı yola çıkmaya hazırlananlara şimdiden duyurulur samsun’da yapmadan dönememeniz gereken şeyleri yapmayı unutmayın. Mesela Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesini görüp şahit olmadan, Amisos Tepesini görmeden, Ladik Hamamayağı Kaplıcalarına uğrayarak buranın ruhunu yaşamdan, 19 Mayıs 1919'da Atatürk'ün Kurtuluş Savaşımızı başlatmak üzere Samsun'a çıkışını sembolize eden bronz heykeli olan onur anıtının önünde resim çektirmeden, Samsun pidesi ile turşu kavurması gibi yöresel lezzetlerini kurupelit’te yemeden, Bafra lokumunun kaymağının tadına bakmadan, Ladik gölünden çıkartılan tahta balığının ve turna balığının tatlarını keşfetmeden, hediyelik olarak pamuktan gömleklik, yünden kazak gibi el sanatı ürünlerinden almadan, ormanlarında doğa yürüyüşü yapmadan, su sporlarında ter dökmeden, oltanızı göle atmadan, yamaç paraşütü ve yelken kanat deneyimi yaşamadan, Sezen’in şarkısı var ya “gidiyorum bu şehirden ayaklarım geri geri” demeyin…